با شهرک قدس، (شهرستان شمیرانات) اشتباه نشود.

قُدس (نام‌های پیشین: قلعه حسن خان، سبزه الماس) یکی از شهرهای استان تهران در ایران است. این شهر مرکز شهرستان قدس است.

همچنین شهر قدس یکی از شهرهای قدیمی استان تهران می‌باشد که با قرار گرفتن این شهر در بزرگراه فتح (کیلومتر ۲۰) و موقعیت خوب جغرافیایی و آب و هوای خوب کوهپایه‌ای در این چند سال اخیر میزبان سکونت مهاجرین بسیاری از سایر شهرهای کشور بوده‌است. این شهر دارای معادن، مزارع، باغ‌ها، مجتمع‌های صنعتی و قهرمانان ورزشی متعدد است.

شهر قدس که تا قبل از تأسیس شهرداری در سال ۱۳۶۸ (خورشیدی) تحت نام قلعه حسن خان شناخته می‌شد، روستایی کوچک و قلعه مانند در حاشیه جنوب غربی تهران و همجواری شهرداری منطقه ۹ و ۱۸ بود. در یک جبهه آن کاووسیه و در جبهه غربی آن سرخ حصار قرار داشت.

در ۱۳۶۸/۰۴/۰۳ شهر قدس از رشد روستای قلعه حسن خان و ادغام آن با نقاط دیگری مانند سرخ حصار، کاووسیه و شهرک بهشتی (قدس) به وجود آمده‌است. از این‌رو می‌توان دو دوره متمایز را برای تحول کالبدی شهر متصور گردید:

• ایجاد بناها و رشد قلعه حسن خان به صورت یک روستا
• رشد سریع و بدون وقفه شهر در دو سه دهه اخیر

در مرحله اول قلعه حسن خان از دو قلعه اربابی تشکیل گردیده که بنام مالک آن (حسن خان) نامیده شده‌است و هر دو قلعه دروازه بوده‌است (یکی از دروازه‌های نزدیک مسجد جامع فعلی و دیگری نزدیک میدان قدس سابق).

مرحله دوم با تأسیس کارگاه‌ها و کارخانجات متعدد در کنار جاده قدیم و کنار راه‌آهن و بطورکلی شروع رشد سریع تهران در چند دهه اخیر آغاز گردید. در این مرحله با رشد سریع جمعیت منطقه تهران روستای قلعه حسن خان نیز که در فاصله نسبتاً کمی از تهران و در نزدیکی تعدادی از این کارخانجات و کارگاه‌ها قرار گرفته‌است به سرعت رشد نمود.

تاریخچه

آثار تاریخی شهر قدس

از آثار تاریخی شهرقدس می‌توان به تپه کاووسیه مربوط به هزاره سوم پیش از میلاد در محله کاووسیه امروزی که از آثار بدست آمده از آن می‌توان به تابوت مردی مومیایی اشاره کرد و امامزادگان ابوالحسن و ابولحسین معروف بهامامزاده حضرتین انتهای خیابان امامزاده از فرزندان موسی کاظم هستند و بر دو تکه سنگ که در کنار مرقد مطهر این امامزادگان قرار دارد نوشته شده‌است: سلاله عصمت و طهارت امامزاده ابوعبدالله الحسین فرزند موسی سلاله عصمت و طهارت امامزاده ابوالحسن علی فرزند محمد و حمام قلعه که قدیمی‌ترین حمام شهرقدس است و بنای آن برای دوره قاجار می‌باشد و نهرفیروز بهرام به قدمت هزاره سوم پیش از میلاد و قبرهای سر خیابان عمارت و قبرستان ابتدای خیابان چمن اشاره کرد که قدمتی قاجاری دارند اشاره کرد.