تبلیغ خود را اضافه کنید
معرفی شهر بابل
شهرستان بابـُـل پرجمعیتترین شهرستانِ استان مازندران و دومین شهرستان پرجمعیت شمال ایران میباشد.
مرکز این شهرستان، شهر بابل میباشد. شهرستان بابل پرجمعیت ترین شهرستان مازنی نشین جهان است. شهر بابل به دو منطقه شهری تقسیم میشود و قبل از دوران قاجار، مرکز طبرستان(مازندران) بوده است.
ارتفاع در این شهرستان از شمال تا ده کیلومتری جنوب آن، از سطح دریاهای آزاد پایینتر است. ارتفاع شهر بابل ۲ متر پایینتر از سطح دریاهای آزاد است. در سرشماری سال ۱۳۹۵ جمعیت شهر بابل ۲۵۰٬۲۱۷ نفر و جمعیت شهرستان بابل ۵۳۱٬۹۳۰ نفر میباشد.
مساحت این شهرستان حدود ۱۵۷۸٫۱ کیلومتر مربع است. شهر بابل، مرکز شهرستان بابل، بین ۳۶ درجه و ۳۴ دقیقه و ۱۵ ثانیه عرض شمالی و ۵۲ درجه و ۴۴ دقیقه و ۲۰ ثانیه طول شرقی از نصفالنهار گرینویچ واقع شدهاست و با تهران ۵ دقیقه و ۱۵ ثانیه اختلاف ساعت (از نظر جغرافیایی) و ۲۱۰ کیلومتر فاصله دارد.
تاریخچه شهرستان بابل
نخستین مورخانی که از مامطیر یاد کردهاند ابن رسته و ابن فقیه (۲۹۱ ه. ق) میباشند. همچنین نویسندگانی مثل اصطخری (۳۴۰ ه. ق) به صورت ممطیر و مامطیر ابن حوقل (۳۷۶ ه. ق) به صورت مامطیر از این شهر نام بردهاند.
در کتاب حدود العالم (۳۷۲ ه. ق) نیز میآید: مامطیر شهرکیست با آبهای روان و از وی حصیری خیزد سطبر و سخت نیکو که به تابستان به کار دارند» و در سخن اندر رودها میخوانیم: «و دیگر رودیست کی رود باوُل خوانند، از کوه قارن برود و بر مامطیر بگذرد و اندر دریای خزران افتد. از شواهد چنین برمیآید که از سده ۵ و ۶ ه.ق مامطیر رو به ترقی و توسعه نهاده، چنانکه در اوایل سده هفتم بقول یاقوت حموی از جاههای برجسته طبرستان بهشمار میآمد.
موقعیت جغرافیایی
این شهرستان از شمال به شهرستانهای ساحلیِ بابلسر و فریدونکنار، از شمال شرقی به شهرستان سیمرغ، از شرق به شهرستانهای قائمشهر و سوادکوه شمالی، از جنوب شرقی به شهرستان سوادکوه، از غرب به شهرستان آمل و از جنوب به رشته کوه البرز و شهرستان فیروزکوه که در استان تهران است، همسایه است.
راههای ارتباطی شهرستان بابل
بابل میتواند از راههای مختلف با دریا ارتباط داشته باشد که عبارتند:
مسیر اصلی، اتوبان بابل به بابلسر است که از شمال شهر بابل آغاز میشود و پس از گذر ۱۲ کیلومتر تا جاده ساحلی بابلسر ادامه دارد. این راه مطمئنترین راه برای مسافران است.
از دیگر راهها میتوان به جادهٔ زرگرشهرِ بابل (سپاه دانش) اشاره کرد که به مرز میان بابلسر و فریدونکنار میرسد. این جاده از زرگرشهرِ بابل شروع میشود. این مسیر حدود ۲۰ کیلومتر طول دارد. این راه در محدوده شهرستان بابل، دارای ۴ خط (۲ خط رفت و ۲ خط برگشت) و بدون تفکیک است. در خارج از محدوده بابل عرض جاده، ۲ خطه (۱ خط رفت و ۱ خط برگشت) میشود و تا جاده ساحلی دریای کاسپین ادامه مییابد.
راه دیگر جادهٔ بابل به بهنمیر است. این مسیر از شمال شرقی شهر شروع میشود و پس از گذر ۱۵ کیلومتر به شهر ساحلی بهنمیر ادامه مییابد. این راه یک جادهٔ ۲ خطه (۱ خط رفت و ۱ خط برگشت) و بدون تفکیک است که عرض آن ۷ متر است.
آب و هوا
از خصوصیات جالب شهرستان بابل این است که به دلیل دارا بودن منطق جلگهای، کوهپایهای و کوهستانی دارای دو نوع آب و هوا متفاوت است. بخشهای لاله آباد، مرکزی و امیر کلاً به دلیل هموار و پست بودن سطح زمین از آب هوای معتدل کاسپینی بهره میبرند. بخشهای گتاب، بابلکنار، بندپی شرقی و بندپی غربی به واسطه داشتن نا همواری در ارتفاعات خود از آب و هوای ملایم کوهستانی بهره میبرند. از خصوصیات بارز آب و هوای جلگهای میتوان به آن اشاره کرد این است که:
بارشهای جوی که خصوصاً در فصلهای خنک شدت مییابند.
درجه حرارت نسبتاً ملایمی در فصل زمستان و گرم درفصل تابستان دارد
حرارت سالانه، اختلاف دمای کمی دارد
از بادهای مهم و فصلی این منطقه میتوان به مواردی اشاره کرد: سورتوک، از سیبری در زمستان، باد خوش آباد، دره نور، اوزروا، گیل وا، باد سام[۱۳]
رودخانهها
بابلرود: این رود از رودهای پرآب استان، در شهرستان بابل است که از کوههای البرز سرچشمه میگیرد و شاخه مهم آن سجادرود است. این رود ۷۸ کیلومتر طول دارد که پس از گذر از غرب شهرستان بابل و آبیاری شالیزارهای بابل، در بابلسر به دریای کاسپین میریزد. مصب این رود محل خوبی برای تفریحات آبی است. عمق این رود در قسمتهای مرکزی بسیار کم و در هنگام ریختن به دریا بسیار زیاد است.
به دلیل بده (دبی) بالای این رود، بر روی این رود و شاخههایش سدهای متعددی قرار دارد که عبارتند از:
سد خاکی البرز (سد آیت الله صالحی): بزرگترین سد خاکی کشور
سد خاکی شیاده
سد خاکی سنبل رود
سد لاستیکی تنظیمی میاندشت
سجادرود (سِجِرو): منشأ اصلی این رود کوههای بلند بخش بندپی شرقی شهرستان بابل هستند که پس از گذشتن از ییلاقها و روستاهای بخش بندپی شرقی و شرق شهر گلوگاه به بابلرود میریزد. این رود یکی از شاخههای مهم بابلرود است.
کلاً رود: این رود از کوههای بخش بندپی غربی واقع در ارتفاع ۲۲۰۰ روستای فیلبند شهرستان بابل سرچشمه میگیرد. این رود حدود ۶۰ کیلومتر طول دارد و عرض آن از ۳ متر تا۳۰ متر متفاوت است. کلاً رود پس از گذر از مناطق ییلاقی و جنگلی بخش بندپی غربی و روستاهای بخش مرکزی شهرستان بابل در نزدیکی پل محمدحسن خان به بابلرود میریزد.
آقارود: این رود کوچک که در روستای سیاه کلاً محله شرقی قرار دارد پس از پیوستن به رود بابلرود به دریا میریزد.
ناهمواریها
شهرستان بابل از دوبخش جلگهای و کوهستانی تشکیل شدهاست:
بخش جلگهای : شامل نواحی مرکزی و شمالی شهرستان بابل است؛ که از عقبنشینی دریا و تراکم رسوبات رودخانههای دامنه شمالی البرز به وجود آمدهاست.
بخش کوهستانی : بابل دارای جنگلهای انبوه پهن برگ است که درختان آن بیشتر از نوع درختان ممرز و انجیلی است. مراتع این شهرستان در ارتفاعات بلند و مناطق جنگلی گسترش دارند.
نقشه استان مازندران به تفکیک شهرستان
دریای خزر رامسرتنکابن عباس آباد چالوس نوشهرنورمحمودآبادآملفریدونکنارسیمرغبابلسربابلقائمشهرجویبارسوادکوهساریمیاندورودنکابهشهرگلوگاهسمنانتهرانگیلانگلستانقزوین
اماکن گردشگری طبیعی
دریاچه سد شیاده: این سد در جنوب غربی بابل و در بخش بندپی غربی و روستای شیاده واقع است.
دریاچه کامی کلا: این دریاچه در بخش بندپی شرقی شهرستان بابل و در اطراف کوههای البرز قرار دارد. دریاچهٔ کامیکلا دارای چشمانداز کوه و جنگل میباشد.
دریاچه آببندان رمنت: این آببندان در روستای رمنت از توابع بخش مرکزی شهرستان بابل قرار دارد.
جنگلها
جنگل نارنجلو: این جنگل که حفاظت شدهاست در بخش بندپی غربی قرار دارد.
جنگل شیاده: این جنگل زیبا در بخش بندپی شرقی شهرستان بابل قرار دارد که به دلیل مرتفع بودن سد شیاده را میتوان از بالای آن مشاهده کرد.
جنگل بزچفت: این پارک جنگلی حفاظت شده در بخش بابل کنار شهرستان بابل و در روستای درونکلا شرقی، 17 کیلومتری شهر بابل قرار داشته که دهستان بزچفت نیز در آن قرار دارد.این جنگل زیبا حدود 768 هکتار میباشد.
جنگل ویوج: این جنگل در جادهٔ شیاده واقع در بخش بندپی شهرستان بابل قرار دارد. این جنگل حدود بیست هکتار میباشد.
آبشارها
آبشار حاجی شیخ موسی: این آبشار در روستای شیخ موسی و بخش بندپی شرقی شهرستان بابل قرار دارد.
آبشار تیرکن: این آبشار در روستای تیرکن و بخش بابلکنار شهرستان بابل قرار دارد.
هفت آبشار: این آبشار که دارای هفت آبشار کوچک متوالی میباشد در روستای درازکلا٬بخش بابل کنار شهرستان بابل قرار دارد. برای رسیدن به آبشار هفتم باید مسافت بسیار زیادی را طی کرد.
آبشار کیمون: این آبشار در بخش بندپی شرقی شهرستان بابل قرار دارد.
آبشار گزو: این آبشار در بخش بابلکنار شهرستان بابل قرار دارد.
چشمهها
چشمه آب گرم اَزرو: این چشمهٔ آب گرم در روستای آری از توابع بندپی شرقی شهرستان بابل قرار دارد؛ که دارای جاذبههای توریستی فراوانی میباشد.
ییلاقها
شهرستان بابل دارای ییلاقات بسیار زیادی است از جمله شیج موسی، لهه، شاه لینگ چال، نیراسم و همچنین سلبن، انیژدون، تته، گلیران، کلاپی، دمیلرز، اتاقسی، دوزاقبن و …
فیلبند: این ییلاق مرتفعترین ییلاق استان مازندران است که در بخش بندپی غربی شهرستان بابل قرار دارد. در این ییلاق یک تپهٔ بلند قرار دارد که از بالای آن میتوان شهرهای بابل، آمل، قائمشهر، ساری و شهرهای اطراف به همراه دریای کاسپین را دید.
شیخ موسی: این ییلاق در بخش بندپی شرقی شهرستان بابل قرار دارد و دارای دو زیارتگاه به نامهای حاج شیخ موسی و امامزاده عبداله میباشد.
ورزنه: این ییلاق زیبا در منتهیالیه مرز جغرافیایی بابل و لزور فیروزکوه واقع شده که برای رسیدن به این روستای کوهستانی زیبا و بکر باید از مسیر سخت و دشوار با پیچهای خطرناک عبور کرد. این روستا توسط کوههای اطراف آن احاطه شده و دارای آب بسیار گوارا و سرد میباشد که مورد توجه بسیار بازدید کنندگان قرار گرفتهاست.
انیژدون: دارای میوههای درختی خیلی کوچک و خوشمزهای است و همچنین پر از گل و سبزه
شالدرکا (طایفه طالش):این ییلاق در بخش بندپی شرقی شهرستان بابل قرار دارد. شالدرکا ۱۰ کیلومتر با شیخ موسی فاصله دارد. و از مناطق خوش آب و هوا محسوب میشود و از جاذبههای گردشگری خوبی برخوردار است که اولین دوره بازیهای بومی محلی یاد واره پهلوان محمد محمدزاده طالش و برادران در ۱۳۹۱ در آن برگزار گردید.
شالینگچال: این ییلاق که از سردترین ییلاقهای مازندران است در بخش بندپی شرقی قرار دارد. بالاتر از شیخ موسی و آره قرار دارد در فصل بهار منطقه بسیار سرسبز و دارای چشمانداز زیبای میباشد.
اماکن مذهبی
بقعه امامزاده قاسم
مسجد محدثین
بقعه امامزاده عبدالله
بقعه سلطان محمدطاهر
آرامگاه درویش فخرالدین
مسجد جامع
مقبره امامزاده علی
آرامگاه درویش یوسف
تکیه پیرعلم
تکیه روستای مقریکلا
تکیه حصیرفروشان:
امامزاده محمد مشهد سرا
اماکن تاریخی
نوشتار اصلی: فهرست جاهای تاریخی بابل
کاروانسراها: بابل به عنوان یک مرکز تجاری که دارای کاروانسراها و دکانهای معتبر بودهاست، توجه ناصرالدین شاه رادر ۱۲۹۲ ه.ق هنگامی که وی در حال انجام دومین سفر خودبه مازندران بود، جلب کرده وی در سفرنامه خود نوشتهاست، شهر بارفروش از بلاد معظمه مازندران و پرجمعیت و مرکز تجارت شدهاست، و کاروانسرا دکاکین معتبره دارد، تعدادی از کاروانسراهای معروف بابل:
کاروانسرای امین الملک
کاروانسرای مفتخرالممالک (شهریارپور)
کاروانسرای معتمد (در چهارسوق)
کاروانسرای حضرت (چهارسوق)
کاروانسرای سه راه چال (چهارسوق)